در حقیقت، اگزما یا آماس پوست، بیماری است که پوست را دچار قرمزی، خارش، التهاب و پوسته ریزی می کند. گرچه پزشکان هنوز علت بروز این عارضه را نمی دانند؛ اما به طور معمول این بیماری در افرادی که دارای آلرژی و حساسیت هستند، بیشتر بروز پیدا می کند. بیماری اگزما در برخی مواقع ریشه ی ژنتیکی داشته و امکان دارد در بین اعضای یک خانواده شیوع پیدا کند. اگزما با تاول ها و یا قرمزی هایی شروع می شود که حاوی مایع قرمز روشن بوده و باکتری ها را بالا خواهد برد. هنگامی که تاول ها بترکند مایع درون آن جاری خواهد شد. در اگزمای مزمن، تاول ها برجستگی کمتری داشته و پوست ضخیم خواهد شد. اگزما تقریباً همواره با خارش همراه است. بیماری اگزما، کهیر پوستی و غیره از جمله عارضه های شایع در بین این افراد می باشند؛ اما واگیردار نبوده و معمولاً مهلک نیستتد. با این حال می تواند باعث ناراحتی و پریشانی افراد شوند. ترکیبی از اقدامات خود مراقبتی و مصرف دارو های مختلفی می تواند در درمان اگزمای پوستی به افراد کمک کند.
انواع اگزما را بشناسید:
ظاهر هر کدام از انواع اگزما امکان دارد با یکدیگر تفاوت داشته باشند و در قسمت های مختلفی از بدن ظهور پیدا کنند. شایع ترین انواع اگزمای پوستی را در زیر برای تان شرح داده ایم: پس با ما همراه بمانید.
اول، اگزمای پوستی اتوپیک یا اگزما:
به طور معمول، در مراحل اولیه بیماری اگزما، قرمزی پوست بدن و ضایعاتی خارش دار بروز پیدا می کنند. در حالی که پوست قسمت های داخلی آرنج، پشت زانو ها و جلوی گردن دیده می شوند، خراشیدن و یا خاراندن آن ها می تواند باعث ترشح مایع و پوست ریزی شود. افرادی که به اگزمای پوستی اتوپیک مبتلا هستند امکان دارد به صورت موقت و با مصرف داروهای سبک احساس بهتری کنند؛ اما این عارضه دوباره پیش خواهد آمد.
در آمستریس بخوانید: مهم ترین مراقبت های پس از پاکسازی صورت
دوم، اگزمای تماسی:
این ضایعات در مناطقی از بدن ظهور ظاهر می شوند که با مواد تحریک کننده پوست و یا موادی که باعث واکنش حساسیت می شود مانند پیچک سمی به وجود می آید. این ضایعات قرمز همراه با خارش و سوزش همراه می شوند و امکان دارد به تاول تبدیل گردند.
سوم، اگزمای پوستی سبورئیک:
این عارضه ممکن است باعث ظهور لکه های فلس دار، قرمزی پوست و شوره سر پایدار گردد. این حالت به طور معمول در مناطق چرب بدن همانند صورت، کمر و بالای قفسه سینه ظاهر می شوند. این بیماری می تواند یک عارضه بلند مدت بوده که به صورت متناوب دارای دوره بهبودی و عود مجدد باشد.
چهارم، اگزمای دراماتیت سوزش آور:
هنگامی اتفاق می افتد که پوست به صورت مکرر در معرض شست و شوی بیش از اندازه و یا مواد سمی قرار بگیرد.
درباره ی دلایل اگزما چه می دانید؟
اگزما نوعی بیماری پوستی مزمن بوده که قابل کنترل می باشد و با شناخت دلایل اگزما و کنترل محرک ها، علائم آن را می توان کنترل نمود. در ادامه این مقاله علل اگزما و راه حل هایی جهت مقابله با آن را به شما پیشنهاد خواهیم کرد.
اول، حساسیت های غذایی:
همانطور که می دانید برخی از غذا ها سبب ایجاد یا تشدید اگزما خواهند شد. امکان دارد بلافاصله و یا تأخیر، اگزما ایجاد گردد و اگر دچار اگزما باشید آن را تشدید نماید. پرهیز از غذاهایی که منجر به تحریک اگزما می شوند، به احتمال زیاد یکی از موثر ترین راه ها برای جلوگیری از این عارضه بوده و منجر به کاهش آن خواهد شد. مصرف غذا های گوناگون بر روی افراد مختلف منجر به اگزما شده و این علائم بر روی افراد با یکدیگر فرق دارد؛ اما در مجموع غذا ها و مواد غذایی که به صورت شایع سبب ایجاد حساسیت در افراد می شوند عبارتند از:
- اول، آجیل: هر نوع زمینی و درختی آن.
- دوم، غذاهای دریایی و صدف.
- سوم، شیر گاو.
- چهارم، سویا.
- پنجم، تخم مرغ.
- ششم، گندم.
دوم، پوست خشک:
خشکی پوست نیز می تواند از جمله دلایل بروز اگزما باشد. امکان دارد پوست شما بر اثر مرطوب بودن هوا، استفاده بیش از اندازه از آب گرم و همچنین کمبود مراقبت های روزانه خشک گردد و با خشک شدن پوست، اگزما رخ دهد.
سوم، عوامل استرس زای احساسی و عاطفی:
استرس علت اصلی اگزما نبوده و نیست؛ اما عوامل استرس زا می توانند منجر به تحریک اگزما شوند. استرس باعث تحریک سیستم ایمنی پوست و سایر دستگاه های بدن شده و در نتیجه منجر به تشدید اگزما خواهد شد.
بیشتر بخوانید: ماسک های جذاب برای روشن کردن پوست صورت + ماسک روشن کننده پوست
چهارم، عوامل تحریک کننده:
برخی از مواد شیمیایی و مواد تحریک کننده می توانند باعث اگزما شوند و تماس با این مواد منجر به ظهور اگزما شده و از دلایل آن باشند. این مواد مانند انواع رنگ ها و انواع مواد شیمیایی بوده که به جهت نظافت بدن یا خانه از آن ها استفاده می گردد.
پنجم، مواد حساسیت زای موجود در هوا:
این مواد از طریق استنشاق وارد بدن شده و با واکنش سیستم ایمنی مواجه خواهد شد و این امر می تواند یکی از علل اگزما باشد. مواد حساسیت زایی که در هوا وجود دارند؛ مانند دود، کپک، قارچ، گرده، خاک، شوره و حیوانات خانگی.
ششم، تعریق:
تعریق نیز منجر به بروز و ظهور اگزما خواهد شد و یا می تواند آن را تحریک کند. عرق کردن نه تنها منجر به تنظیم دمای بدن می شود؛ بلکه بر روی رطوبت پوست و نحوه عملکرد سیستم ایمنی بدن بسیار تاثیرگذار است. بدن شما امکان دارد به طریق حساسیت نشان دهد که در این شرایط اگزما تشدید خواهد شد.
هفتم، درجه حرارت بسیار بالا و یا بسیار پایین:
در اغلب مواقع و در هوای خیلی گرم و یا خیلی سرد ممکن است اگزما را تشدید نماید. به طور معمول در پاییز و زمستان سرما، رطوبت بدن را کم می کند و می تواند منجر به خشکی پوست گردد. در تابستان نیز هوای گرم باعث تعریق بیش از اندازه طبیعی بدن گردد.
هشتم، هورمون ها:
هورمون های نیز می توانند از جمله عوامل ایجاد اگزمای پوستی می باشند. این مورد در خانم ها بسیار شایع است. نوعی از اگزما به نام درماتیت خود ایمنی پروژسترون وجود دارد که می تواند بر اساس چرخه قاعدگی تشکیل گردد؛ اما این وضعیت بسیار نادر است.
نهم، عفونت:
عفونت نیز از دلایل اگزما نبوده اما باکتری ها می توانند از پوستی که دچار اگزما شده به داخل بدن نفوذ نمایند. سرخی بیش از اندازه و یا مرطوب شدن پوست می توانند نشانه ایجاد عفونت پوستی باشند. سطح پوستی که به علت اگزما باز شده راهی به جهت ورود انواع ویروس ها از جمله ویروس هرپس به درون بدن خواهد بود. این ویروس ها می توانند سبب ایجاد تاول بر روی پوست گردن.
دهم، مصرف دخانیات:
استعمال تنباکو ممکن است باعث تحریک پوست شده و درنتیجه اگزما را تشدید نماید. پژوهش ها در این باره نشان می دهد که مصرف دخانیات و اگزما به یکدیگر مرتبط اند.
درمان اگزما به چه صورت است؟
درمان اگزما از نوع خفیف امکان دارد به وسیله ی کمپرس آب ولرم که پس از آن در هوای اتاق تبخیر می شود، انجام گیرد. اگزمای مزمن نیز می تواند با شست و شو با آب و پس از آن مصرف مرطوب کننده هایی مانند کرم های مرطوب کننده و یا لوسیون ها بهبود یابند. اگزمای خفیف می تواند با کرم بدون نسخه یک درصد هیدروکورتیزون به صورت موثر درمان گردد. کرم بتامتازون یک کورتیکواستروئید موضعی قوی بوده که به عنوان استروئیدهای موضعی شناخته می شود. از استروئید های موضعی علاوه بر آن که خاصیت مرطوب کنندگی و نرم کنندگی دارد، می توان برای درمان بیماری های التهابی همانند اگزما و درماتیت نیز استفاده نمود. بتامتازون با کم کردن التهاب، قرمزی و خارش منجر به تسکین علائم مشکلات پوستی می شود. بتامتازون یک درمان قطعی برای این عارضه نبوده و نیست؛ اما به تسکین آن کمک می نماید.
آگاهی از آن که چه عواملی منجر به حساسیت پوست شما می شود و مراقبت از پوست در خانه و محل کار می تواند شما را در برابر خارش پوست محافظت نماید. برخی از روش ها به جهت کنترل و درمان اگزما بی تأثیر نبوده. در زیر شما را با راهکار های ساده در منزل برای کنترل و درمان اگزما آشنا می کنیم.
- اول، شستن بدن با آب ولرم.
- دوم، خشک کردن دست ها و سپس استفاده کردن از مرطوب کننده.
- سوم، استفاده نکردن از تمیز کننده های بدون الکل و آنتی باکتریال.
- چهارم، استفاده کردن از دستکش های نخی هنگامی که کارهای روزمره خانه را انجام می دهید.
- پنجم، در زمان کار با مواد غذایی همانند پیاز، فلفل، سیب زمینی، گوشت و میوه های اسیدی همانند گوجه و مرکبات حتماً از دستکش های یکبار مصرف استفاده نمایید.
- ششم، به هیچ عنوان ظرف ها و لباس ها را با دست نشویید. اگر امکان استفاده از ماشین ظرفشویی و لباسشویی را ندارید؛ این کار را زیر شیر آب و با استفاده از یک دستکش و ساق بلند انجام دهید تا از نفوذ آب داغ و دست خود جلوگیری کنید.
آیا اگزما واگیردار است؟
همواره این سوال در ذهن افراد وجود دارد که آیا اگزما واگیر دارد؟ باید گفت خیر؛ اگزما بیماری و عارضه ی مسری و واگیردار نیست؛ اما بیماری پوستی می تواند به راحتی آلوده شود که از پوست خشک که بسیار راحت ترک می خورد و خارش پوست فرد خراشیده می شود تا هنگامی که خونریزی نماید. در اگزما پوست زمانی که ملتهب است، عملکرد خوبی به جهت جلوگیری از باکتری ها و سایر میکروب ها را ندارد؛ در نتیجه در صورت تماس با باکتری ها امکان دارد موجب عفونت پوست گردد، ظاهر پوست آلوده و متفاوت می شود؛ اما امکان دارد سبب ایجاد پوسته طلایی در بالای پوست و حتی تاول زدن گردد.
هنگامی که باکتری های حاصل از پوست آلوده به پوست شخص دیگری انتقال می یابند؛ اگزمای آلوده قابل انتقال خواهد بود. علاوه بر آن، تاول های باز تنها راه گسترش عفونت نخواهند بود. اگر اعتقاد دارید که به عفونت پوستی مبتلا شده اید، در نتیجه دچار عارضه ای نخواهید شد و آن را به شخص دیگری انتقال نمی دهید. مراجعه برای درمان نیز بسیار مهم است؛ چرا که با مصرف داروهای خوراکی و موضعی همانند آنتی بیوتیک ها و یا استروئیدها امکان دارد درمان شوید. اگر دچار هرگونه اگزما شدید و یا احساس ناراحتی کردید و یا حتی اگر فکر می کنید عفونت پوستی دارید، برای تعیین علت آن حتما با یک متخصص پوست مشورت کنید تا زودتر راه های درمان را پیش بگیرید و از این بیماری رهایی یابد. همانطور که پیش از این نیز گفته شد مواد غذایی از جمله عوامل تشدید اگزما بوده و باید مصرف این مواد برای افرادی که مستعد اگزما می باشند کنترل کرد. پس چه بهتر است که برای داشتن یک رژیم غذایی سالم و بدون دردسر با یک پزشک مشورت کرده تا از رژیم های غذایی درست بهره مند شوید.